|
|
Protez
Protez Nedir?
Bir veya daha fazla dişinizi kaybettiyseniz, bu
durumun ağız sağlığınızı, estetiğinizi ve
konuşmanızı ne kadar önemli ölçüde etkilediğini
bilirsiniz. Protezler size kaybettiklerinizi
iade eder.
Protezler Kaça Ayrılır?
Protezleri sabit ve hareketli protezler olarak
iki ayrı sınıfta değerlendirebiliriz.
1.
Sabit protezler
Kuron ve köprü olarak ayrılırken, bunlar da
yapımlarında kullanılan malzemeye göre full
metal, metal destekli porselen veya full
porselen olarak isimlendirilebilirler.
* Kuron: Çürük kırık veya başka bir nedenle
aşırı madde kaybı olan dişlerin küçültülüp
kaplanması işlemidir.
* Köprü: Bir veya birden fazla diş eksikliğinde,
komşu dişlerin küçültülüp, bunlara gelen özel
kaplamalardan destek alınılarak ara boşlukların
doldurulması işlemidır.
*Resimler temsili
olup bilgilendirme amacıyla koyulmuştur.
Sabit Protez İşlemi Sırasında ve Sonrası
Dikkat Edilmesi Gerekenler;
Dişlerin küçültülmesi esnasında anestezi
yapılır. (dişler uyuşturulur) Uyuşukluk 2-3 saat
daha devam eder. Uyuşukluk devam ederken bir
şeyler yenmesi halinde, farkında olunmadan
yanak, dudak ve dil ısırılabilir. Bu nedenle
uyuşukluk geçene kadar bir şey yenmemesi
gerekir. Uyuşukluğun geçmesinden sonra dişlerde
soğuk sıcak hassasiyeti ve ağrı olabilir.
Bu geçici bir durumdur ve dişlerin takılmasından
sonra şikayetler azalarak kesilir. Hekimin
önereceği ağrı kesici mevcut ağrıyı
dindirecektir. Şikayetlerin devam etmesi halinde
hekiminize başvurmanız gerekmektedir.
Sabit protezler hastanın kendisi tarafından
ağızdan çıkarılamaz, ancak hekim tarafından
sökülerek ağızdan çıkarılması gerekebilir.
Sabit protez yapıştırıldıktan sonra 1(bir) saat
bir şeyler yemek ve içmek sakıncalıdır. Protez
altındaki yapıştırıcı zamanla eriyebilir bu
durumda zaman geçirmeksizin tekrar
yapıştırılmalıdır.
Protezlerden uzun süreli ve en iyi şekilde
faydalanmak için temizliğine özen göstermeli,
her yemek sonrasında dişler fırçalanmalıdır.
Hekimin önereceği ara yüz fırçaları ve protez
hastaları için tavsiye edilen diş iplerini
kullanmak yararlı olacaktır.
Dişlerin takılmasından sonra alışma evresinde,
küçük lokmalar halinde çift taraflı dengeli bir
şekilde çiğneme yapılması, dudak, dil ve yanak
kaslarının yeni proteze alışması için ilk
günlerde sabırlı olunması ve hekim-hasta
ilişkisinin devamlılığı gerekmektedir.
2. Hareketli protezler
Farklı özelliklerine göre farklı şekillerde
isimlendirilebilirler.
Total, tam protezler: Eğer kişi ağzındaki
tüm dişleri kaybetmişse total-tam- protezlerin
yapılması gerekmektedir.
Parsiyel, bölümlü protezler: Kısmi diş
eksikliğinde özel akrilik ve metallerin
kombinasyonu ile yapılan kroşe (kanca) adı
verilen metal parçaları ile dişe tutunmayı
sağlayan protez çeşididir.
*Resimler temsili olup bilgilendirme amacıyla
koyulmuştur.
Hareketli Protez Kullanımı Sırasında Dikkat
Edilmesi Gerekenler;
Yeni kullanmaya başladığınız total proteze (tam
damak) alışmanız zaman alabilir. Protezinizden
tam verim alabilmek için ilk günlerde çok
sabırlı olmanız ve diş hekiminizle ilişkinizi
sürdürmeniz gerekir.
Kullanmaya ilk başladığınız günlerde yumuşak
gıdalar almalısınız. Yiyecekleri küçük lokmalar
halinde ve çift taraflı çiğnemelisiniz.
Alt damak protezleri yanak ve dil hareketleri
ile yerinden oynayabilir.Proteze alışmaya
başladığınızda yanak ,dudak ve dil kasları ile
yerinde tutabilirsiniz.
Üst damak protezleri yeni kullanmaya
başladığınızda ağzınıza düşebilir, yutkunma
hareketleri ile üst protezin damağa daha iyi
tutunmasını sağlayabilirsiniz.
Eğer çenelerden biri parsiyel protez ise(yani
ağızda hastanın kendi dişlerde varsa) bunlara
gelen kroşeler (kancalar) ilk birkaç gün ayna
karşısında görerek çıkartılmalıdır. Protezi
çıkartma işlemi iki elin, alt çenede başparmak
üst çenede işaret parmağı kullanılarak
yapılmalıdır. Sağlı sollu dişlere gelen kroşeler
(kancalar) alt çenede yukarı, üst çenede ise
aşağıya doğru çekilerek çıkartılmalıdır.
İlk günlerde protezler çenenin yumuşak
dokularında vuruklar oluşabilir. Oluşan
yaraların iyileşmesi için protezin dokulara
baskı yapan ve uzun kenarlarından alınması
gerekmektedir. Bu nedenle alışır diye
düşünülerek beklenilmemeli, en kısa zamanda diş
hekimine başvurarak şikayetler anlatılmalıdır.
Protez üzerindeki vuruk yapan yerler kesinlikle,
cam, eğe, keski vb. aletlerle kazınmamalıdır.
Unutmayınız ki bu iş diş hekiminizin görevidir
ve siz kazırsanız protezinizde düzeltilemeyecek
hatalara yol açabilirsiniz.
Protezlerin Bakımı ve Temizliği
Protezlerden uzun süreli ve en iyi şekilde
faydalanmak isteniyorsa temizliğe önem
göstermeli her yemekten sonra ağızdan
çıkarılmalı ve bir fırça yardımıyla iyice
temizlenmelidir.
Duru su veya sabunlu su bu işlem için uygundur.
Akşamları temizlenen protezler bir bardak temiz
suyun içine bırakılmalı ve sabah takılmalıdır.
Hassas bağlantılı protezler nedir?
Kısmi diş eksikliğinde kullanılan diğer bir
protez çeşididir. Bu protezler estetik,
tutuculuk ve sağlık açısından klasik parsiyel
protezlerden çok daha üstündür.
İmplant üstü protezler nedir?
Çene kemiği içerisindeki vida sistemi üzerine
yerleştirilen protezlerdir. (Bknz:
İmplant)
Sabit: Bir ya da birden fazla dişe uygulanan
porselen kronlar.
Hareketli: Tamamen dişsiz ağızlara uygulanan
total benzeri protezler.
|